Вапенне с

Wapienne

Warto zobaczyć:

-> Cmentarz nr 83

-> Kapliczki i krzyże w Wapiennym

Wapienne – Oddalona od Gorlic 12 km a od Jasła 17 km. Wapienne leży w dolinie potoku Wapienka. Nad doliną wznoszą się gory: Łysa Góra (Mały Ferdel), Ferdel, Męcińska Góra i Kamienna Góra. Osada Wapienne została założona w 1546 r. na prawie wołoskim. Dokonano tego na podstawie przywileju nadanego przez Zygmunta Starego Mikołajowi z Męciny. Zamieszkiwana była przez Łemków, opuszczona po roku 1947 uległa zniszczeniu.

W późniejszym okresie zasiedlona została ponownie w większości przez dawnych mieszkańców, którzy powrócili z ziem zachodnich.

Na terenie Wapiennego występują naturalne źródła wód mineralnych, już w XVII w. leczono choroby weneryczne, a w 1812 r. z kąpieli w Łazienkach korzystali żołnierze Wielkiej Armii Napoleońskiej.

W XVIII w. istniał tu mały zakład kąpielowy, który uległ zniszczeniu w czasie I wojny światowej. W późniejszych latach powstał zakład zdrojowy, zniszczony w czasie działań II wojny światowej, ponownie odbudowany swą działalność rozpoczął dopiero w 1952 roku. Posiadał łazienki, pawilon hotelowy, budynek usługowy, basen, stołówka oraz domki dla letników. Początkowo działał jako ośrodek kolonijny i wypoczynkowy. Obecnie zakład uzdrowiskowy.

W uzdrowisku znajdują się trzy naturalne źródła mineralne: «Marta», «Kamila» i «Zuzanna». Ponadto znajdują się tutaj także dwa odwierty «Wapienne I» i «Wapienne II», które zawierają słabo mineralizowane wody siarczkowe wodorowęglanowo-wapniowo-sodowe i magnezowe. W rejonie wsi znajdują się także zasobne złoża borowiny. Leczy się tutaj głównie choroby gośćcowe i kobiece oraz choroby związane z przemianą materii. Tuż nad granicą uzdrowiska przebiega granica Magurskiego Parku Narodowego. Podgórski klimat panujący tutaj służy wypoczynkowi i leczeniu, a rozległe bezpieczne przestrzenie i niewielkie wzniesienia stanowią doskonałe warunki do uprawiania turystyki pieszej.Niedaleko od Wapiennego na południowo-zachodnich stokach Magury Wątkowskiej znajduje się rezerwat skalny «Kornuty». Obejmuje powierzchnię 11,9 ha i został utworzony w 1964 r. Faktycznie obszar ten chroniony jest już od 1938 roku. Na terenie rezerwatu znajdują się skałki dochodzące do 20 m wysokości oraz jaskinie pięknie wyrzeźbione przez procesy erozyjne. Ciekawostką jest reliktowy krzew kosodrzewiny, pozostałość epoki lodowcowej.

W XIX wieku Wapienne liczyło 460 mieszkańców wyznania greckokatolickiego. Miejscowi Łemkowie trudnili się kamieniarstwem i wyrabiali kamienie do żaren, krzyże i płyty posadzkowe. Obecnie w Wapiennem mieszka około 200 osób.

Wapienne – więźniowie którzy przebywali w obozie w Thalerhofie (Austria) w latach 1914 – 1915

Bubniak Wasyl,

Bubniak Damian,

Bubniak Dymitry,

Pyż Szymeon – potem był redaktorem ,,Prawdy» w Filadelfii(USA),

Bodak Wasyl,

Prokipczak Daniel,

Pyż Michał,

Pristasz Teodor,

Bodak Jan i Timoc Aleksij

Джерело:

Wapienne – Wieś znana od dawna jako miejscowość letniskowo-uzdrowiskowa, położona w dolinie potoku Wapienka w Beskidzie Niskim. Osada założona w 1546 r., już w XVII w. była znana z występowania źródeł minralnych. Wapienne posiada trzy źródłą mineralne typu wodorowęglanowo-wapniowo-sodowego i magnezowego. We wsi kilka starych chałup łemkowskich.

Джерело:

Vapenne [Ru] Wapienne [Polish]

Gorlice District, present day SE Poland

Lemko Surnames cited by Krasovs'kyj from 1787 Austrian Cadastral Records

Borsuk (3 families)

Waryan / Var'jan (2 families)

Kolodziejczyk / Kolodijchyk

Koltko (4 families)

Kruk (2 families)

Krupa

Manczyk / Man'chyk

Mizik / Myzyk

Mychalczyk / Michalczyk / Mykhal'chyk

Nyszczot / Nyshchot (3 families)

Pawlak / Pavlak

Pyzyk / Pyzhyk (3 families)

Prystasz / Przystasz / Przysztasz / Prystash

Prokopczak / Prokopchak

Roman

Smolen / Smolen'

Tymczak / Tymchak

Fryncko / Fryntsko (3 families)

Chymczak / Chimczak / Hymczak / Khymchak (2 families)

Szopa / Shopa (3 families)

Parish Data: [from Blazejowskyj and Iwanusiw]

no church – the village was served by the priest in MACYNA 2 km away

In 1785 the village lands comprised 7.58 sq km There were 280 Greek Catholics 0 Roman Catholics and 4 Jews

1840 – 671 Greek Catholics (data combined with Pstruzhne)

1859 – 531 Greek Catholics (data combined with Pstruzhne)

1879 – 551 Greek Catholics (data combined with Pstruzhne)

1899 – 432 Greek Catholics

1926 – 450 Greek Catholics

1936 – 460 Greek Catholics

The village was incorporated into the Lemko Apostolic Administration in 1934

Джерело: