Початкова сторінка

Прадідівська слава

Українські пам’ятки

Пам’ятай про великі дні наших Визвольних змагань

Богдан Хмельницький

?

Каплиця

Каплиця

«Widpust w Jaworniku»

W Jaworniku koło Komańczy – na pograniczu Bieszczadów i Beskidu Niskiego – odbył się widpust. Nie mogło być to zwykłe święto. W 1947 roku ta parafialna wieś w wyniku Akcji «Wisła» przestała istnieć. Dzisiaj jest tylko malowniczą, dziką doliną pełną starych studni, pozostałości po zabudowaniach i innych tajemnic, które od czasu do czasu zagadkowo wynurzają się z morza zarośli.

Przed wojną odpust w Jaworniku odchodzono na świętego Dymitra – 8 listopada. Tamte czasy minęły, ale 15 października 2006 roku na jeden dzień wieś ożyła, wypełniając się, jak dawniej, łemkowskim śpiewem, muzyką, biegającymi dziećmi oraz szczególnymi gośćmi – dawnymi mieszkańcami Jawornika i okolicznych wsi.

Pomiędzy nieistniejącą cerkwią, na której fundamentach stoi dziś skromna kaplica, a cmentarzem oraz na terenie studenckiej bazy namiotowej zgromadziło się około 250 osób. Włączali się oni do wspólnej modlitwy w kaplicy, a także do śpiewania dawnych piosenek z Jawornika. Pomagali dzieciom rozwiązywać zagadki dotyczące dawnego życia wsi. Tradycyjnie zgromadzili się przy ognisku z pieczoną kiełbasą. Dużą atrakcją były kramy z ludowym rękodziełem, w tym prace plastyczne dzieci ze szkoły w Lutowiskach, gry i zabawy integracyjne oraz konkursy z wiedzy o kulturze, tradycji, historii regionu oraz o tematyce przyrodniczej. Dopisali także artyści z sąsiedniej gminy Dukla. Podziwiano prezentacje artystyczne uczniów, będące efektem prowadzonych wcześniej warsztatów. Wśród muzyki i tańca można było skosztować tradycyjnych potraw, przygotowywanych specjalnie na tę okazję przez Annę Być oraz Bogdannę Perun z Komańczy. Odbyła się aukcja pisanych przez uczniów ikon, sprzedaż prac plastycznych wykonanych przez uczniów z Zespołu Szkół w Rzepedzi, oraz loteria fantowa przygotowana przez dzieci z Zespołu Szkół w Komańczy, z których dochód (761 zł) przeznaczono na odbudowę spalonej cerkwi w Komańczy.

Zakończenie widpustu odbyło się w bazie namiotowej Orkiestry św. Mikołaja w Jaworniku. Spotkały się tam wycieczki zwiedzające ruiny Jawornika i poznające zalety mineralnych, jawornickich wód. Podzielono się chlebem upieczonym na kapuścianych liściach w wybudowanym piecu chlebowym.

Projekt «Widpust w Jaworniku – święto wsi» odbył się dzięki współpracy Stowarzyszenia Wspierania Inicjatyw Lokalnych Komańczy «WILK» ze Stowarzyszeniem Animatorów Ruchu Folkowego w Lublinie (Orkiestra św. Mikołaja z Lublina) oraz pozostałymi Partnerami i Sponsorami. Ponadto w realizację projektu udało zaangażować się wiele osób indywidualnych w ramach wolontariatu.

Pomysłodawcy skierowali swoje działania głównie do młodzieży ze szkół w Rzepedzi, Szczawnem i Komańczy. Wcześniej w ramach projektu uczniowie pod kierunkiem nauczycieli – Aleksandry Hawrylec z Mokrego (szkoła w Szczawnem), Jolanty Wiewiórskiej z Rzepedzi (szkoła w Rzedpedzi) oraz Jolanty Kudlik z N.Łupkowa (szkoła w Komańczy) – przeprowadzali wywiady wśród lokalnej ludności łemkowskiej na temat miejscowej tradycji ze szczególnym uwzględnieniem relacji o widpuście. W pierwszej połowie października odbyły się także warsztaty muzyczne prowadzone przez lidera Orkiestry św. Mikołaja – Bogdana Brachę oraz warsztaty tańca łemkowskiego zaaranżowane przez Jarosława Maszluch z Mokrego. Ponadto bardzo ciekawe efekty przyniosły zajęcia z ikonopisania, które poprowadziła Halina Krogulecka z Rzepedzi. Koordynatorem projektu ze strony Stowarzyszenia «WILK» jest Anna Miszczyszyn ze Szczawnego.

Całość zaplanowanych działań została sfinansowana ze środków Programu «Działaj Lokalnie V» Polsko – Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce oraz z Funduszu Grupy Partnerskiej «Zielone Bieszczady» przy Fundacji Bieszczadzkiej Partnerstwo Dla Środowiska utworzonego ze środków: (1) Gmin: Baligród, Czarna, Cisna, Lesko, Lutowiska, Olszanica, Ustrzyki Dolne; (2) Funduszu Partnerstwa w ramach programu «Grupy Partnerskie jako mechanizm finansowania inicjatyw obywatelskich na rzecz zrównoważonego rozwoju» finansowanego ze środków Fundacji im. Stefana Batorego i trust for Civil Society In Central and Estern Europe oraz (3) prywatnych sponsorów i dotacji.

Partnerzy: Gmina Komańcza, Zespół Szkół w Rzepedzi, Zespół Szkół w Komańczy, Szkoła Podstawowa w Szczawnem, Stowarzyszeniem Animatorów Ruchu Folkowego w Lublinie

Sponsorzy: Gmina Komańcza, Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska w Komańczy, Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, Starostwo Powiatowe w Sanoku, Orkiestra św. Mikołaja z Lublina, Restauracja – Hotel Pod Kominkiem

Realizatorzy projektu serdecznie dziękują wszystkim instytucjom, organizacjom i wolontariuszom za udział, wsparcie i zaangażowanie w nasze działania.

Anna Miszczyszyn

Джерело: [2006 р.]