Церква св. Михаїла

Sól – par. Św. Michała Archanioła

23-413 Sól k. Biłgoraja,

tel. 0-84/687-02-42

Proboszcz: ks. Piotr Podborny (1962-1987-2005)

Wikariusz: ks. Krzysztof Szynal (1974-1999-2007)

Do parafii należą miejscowości: Bidaczów Nowy, Bidaczów Stary, Ciosmy, Łazory, Ruda Zagrody, Sól, Suszka.

Kościoły filialne: Bidaczów Stary, Ciosmy

Odpust: ostatnia niedziela września

Liczba mieszkańców: 2950

Historia parafii:

Parafia erygowana, 1 III 1919 r., przez bp. Mariana Fulmana. Od I poł. w. XVII istniała w Soli parafia greckokatolicka. Dopiero w w. XIX, w czasie kasaty unii, powstała tu parafia prawosławna istniejąca do r. 1915. Nową parafię rzymskokatolicką uposażono 26 morgami ziemi (aktualnie w posiadaniu parafii jest 2,67 ha ziemi), równocześnie założono cmentarz grzebalny.

Po II wojnie światowej wybudowano nowy dom parafialny (budowę rozpoczęto w r. 1972) i budynki gospodarcze. Archiwum parafialne przechowuje m.in. akta metrykalne od r. 1919, księgę wizytacji od r. 1925, kronikę od r. 1947.

Pierwotna świątynia unicka drewniana. Obecny kościół parafialny, pw. św. Michała Archanioła, wybudowany, w r. 1872, jako cerkiew prawosławna (od r. 1919 rzymskokatolicki). 1 III 1919 poświęcony przez dziekana biłgorajskiego, ks. Czesława Koziołkiewicza. W okresie międzywojennym dobudowano zakrystię, a wystrój wewnętrzny przystosowano do kultu katolickiego. Malowanie kościoła wykonano w r. 1965 i – ponownie – w r. 1977. W r. 1979 górną część wieży drewnianej zastąpiono murowaną, w r. 1998 pomalowano wnętrze kościoła i odnowiono 3 ołtarze. W r. 2001 poświęcono obraz bł. ks. Zygmunta Pisarskiego, byłego wikariusza parafii Sól.

Budynek murowany z cegły, w stylu cerkiewnym (budowany na planie krzyża greckiego), jednonawowy, na frontonie wieża z r. 1979, ołtarz główny drewniany, przerobiony z carskich wrót w r. 1919. W ołtarzu mieści się obraz Serca Pana Jezusa (1920), na zasuwie 3 obrazy do zmiany; MB Niepokalanie Poczętej (prawdopodobnie z czasów unickich), św. Michała Archanioła (1953, Zofia Grabska), Pan Jezus Cierpiący (1952, Zofia Grabska). Ołtarze boczne: prawy z obrazami: św. Franciszka Serafickiego i Przemienienia Pańskiego (1920), lewy z obrazami: MB Różańcowej (1921) i MB Częstochowskiej. Krucyfiks barokowy z w. XVIII. Monstrancja ok. r. 1740. Na dzwonnicy umieszczono dzwon kupiony w r. 1947 i sygnaturkę. Kościół został otynkowany z zewnątrz w 1979 r.

B. Inne obiekty sakralne istniejące na terenie parafii:

1. Kościół filialny, pw. Siedmiu Darów Ducha Świętego, w Ciosmach z lat: 1982-83, budowany wg projektu inż. Stefana Chmielowca. Poświęcony przez bpa Bolesława Pylaka. Pow. 250 m?

2. Kościół filialny, pw. Matki Bożej Jagodnej (Nawiedzenia NMP), w Bidaczowie Starym z lat: 1982-87, budowany wg projektu inż. Stanisława Piluta z Lublina. Poświęcony, w r. 1987, przez bpa Jana Śrutwę. Pow. 500 m?

3. Punkt katechetyczny w Soli z r. 1985, budowany wg projektu inż. Jana Grabiasa z Biłgoraja o pow. 100m2.

4. Na terenie parafii oprócz krzyży znajduje się kilka drewnianych kapliczek, m.in. w Soli (trzy) i w Banachach i Ciosmach (po jednej).

C. Cmentarze:

1. Rzymskokatolicki, czynny, założony w r. 1919, w kształcie wydłużonego czworoboku o pow. 2 ha, ogrodzony od frontu metalowymi przęsłami przy kamiennych słupach na podmurowaniu, od tyłu metalowa siatka, część centralna ogrodzona płotem drewnianym.

2. Cmentarz prawosławny w Soli, nieczynny, o pow. 0.23 ha., ogrodzony metalową siatką przy metalowych słupach.

D. Miejscowości wchodzące w skład parafii: Bidaczów Nowy, Bidaczów Stary, Ciosmy, Łazory, Ruda Zagrody, Sól, Suszka.

O d p u s t: św. Michała Archanioła (ostatnia niedziela IX).

Msze św. w niedziele i święta, godz.: 9.00, 10.15, 11.30 ; 9.00 w Ciosmach, 10.30 w Bidaczowie,

Księgi metrykalne:

chrztów od r. 1826

małżeństw od r. 1825

zmarłych od r. 1839

Kronika parafialna od r. 1947

Lista proboszczów: ks. Sebastian Redas, ks. Edward Knap, ks. Jan Ściegienny, ks. Mieczysław Malawski, ks. Władysław Stańczak, ks. Paweł Zięba

Powołania z terenu parafii: ks. Jarosław Przytuła, dn Artur Schodziński, al Piotr Kniaź (I rok WSD), s. Danuta Dzido (CMBB), s. Jadwiga Kimak (CMBB), s. Stanisława Młynarz (CMBB), s. Aniela Nalepa (FMM), s. Anna Piętak (OP), s. Danuta Szewc (Zgromadzenie Służebnic Matki Dobrego Pasterza)

Księżą pochowani na miejscowym cmentarzu: ks. Sebastian Redas, ks. Jan Kulpa, ks. Paweł Zięba

Stowarzyszenia, organizacje i ruchy religijne: Akcja Katolicka, KSM, Koła Żywego Różańca, ministranci, schole, rada parafialna, parafialny zespół charytatywny

Szkoły istniejące na terenie parafii: Gimnazjum Publiczne w Soli. Szkoła Podstawowa w Soli, Szkoła Podstawowa w Bidaczowie Starym