Церква св.Дмитра

Розмір зображення: 600:405 піксел

Дерев’яна церква св.Дмитра 1841 р. [Слободян В. Каталог існуючих дерев'яних церков України і українських етнічних земель. – Вісник ін-ту Укрзахідпроектреставрація, 1996 р., т. 4, с. 149].

Cerkiew pw. św. Dymitra w Szczawniku – została zbudowana w 1841 roku, w typie budownictwa zachodniołemkowskiego. Posiada ona drewnianą konstrukcję zrębową, i wieżę o konstrukcji słupowej. Budynek jest trójdzielny i jednonawowy. Nad nawą i prezbiterium występują pozorne sklepienia zwierciadlane. Dachy są łamane, podbite gontem i kryte blachą. Zdobią je trzy baniaste wieżyczki ze ślepymi latarniami. Wnętrze cerkwi ma wystrój charakterystyczny dla budownictwa sakralnego greckokatolickiego byłego «klucza muszyńskiego». Większość znajdujących się tam zabytków pochodzi z XIX wieku. Jednak część z nich szczególnie cennych, ma wcześniejszy rodowód. Pochodzą prawdopodobnie ze świątyni, która pierwotnie stała na miejscu obecnej cerkwi.

Są to: późnobarokowy ołtarz boczny z 1729 roku z ikoną «Przemienienia Pańskiego», oraz z obrazem «Chrystus w grobie». W ołtarzu zachwyca bogata ornamentyka roślinno-geometryczna zdobień. Podobny rodowód ma dzwon z 1707 roku.

Na uwagę zasługują ponadto dwa obrazy ludowe pochodzące z późniejszego okresu: wotywny z 1854 roku «Ukrzyżowanie», oraz ikona «św. Barbara» z 1867 roku.

Prezbiterium od nawy dzieli późnobarokowy ikonostas z przełomu XVIII i XIX wieku, podzielony warstwowo według tematyki. U samej góry umieszczone są obrazy Patriarchów Starego Testamentu, niżej Matki Boskiej w różnych okresach jej życia, a jeszcze niżej Apostołów. Na wysokości ołtarza można zobaczyć obraz św. Mikołaja, Matki Boskiej Gwiazdy Zarannej, Pana Jezusa, oraz św. Demetriusza patrona cerkwi, a najniżej sceny ze Starego Testamentu. Po wysiedleniu ludności łemkowskiej w latach 1945-47, cerkiew greckokatolicka stała się kościołem rzymskokatolickim.

Джерело:

Cerkiew filialna greckokatolicka pw. Św. Demetriusza z I. poł. XlX w., obecnie kościół rzymskokatolicki; trójdzielna, konstrukcji zrębowej; kompletny ikonostas z XVIII/XIX w. Cerkiew pobita gontami, i pokryta blachą. Izbicowa wieża wzniesiona w konstrukcji słupowo-ramowej. Wieńczy ją hełm baniasty z pozorną latarnią. Dachy nad nawą i prezbiterium łamane uskokowo. Na dachach baniaste wieżyczki z pozornymi latarniami. Wnętrze nawy i prezbiterium nakryte kopułami namiotowymi, łamanymi uskokowo. Polichromia pochodzi z 1936 r. Wyposażenie świątyni z XVIII-XIX. – ikonostas z kompletem ikon – w późnobarokowych ołtarzach bocznych z 1729 r. m.in. obraz Przemienienie Pańskie oraz ikona Opłakiwanie Chrystusa, współczesne ołtarzom – zabytki malarstwa ludowego – obraz wotywny Ukrzyżowanie z parą chłopskich fundatorów, z 1854 r., oraz ikona z wizerunkiem Św. Barbary z 1867 r. – dzwon cerkiewny z 1707 r.