Овчари с
Рихвальд (нині Овчари) біля Горлиці.
Село належало до Горлицького деканату Перемиської єпархії.
За поділом 1999 р. – гміна Сенкова, повіт Горлице, Малопольське воєводство.
Owczary
Warto zobaczyć:
-> Cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Bogarodzicy
-> Cmentarz nr 70
-> Cmentarz Parafialny – stary
-> Cmentarz Parafialny – nowy
-> Kapliczki i krzyże w Owczarach
Osada założona została w XIV wieku na prawie niemieckim. W 1417 roku w górnej części powstała osada wołowska, a z czasem całą wieś przeniesiono na prawo wołoskie. Jej pierwotna nazwa pochodziła z języka niemieckiego, używana była do 1949 roku, a brzmiała Rychwałd ( tzn. Bogaty Las). Obecna jej nazwa – Owczary związana jest z hodowlą, handlem i ubojem owiec, z której to Łemkowie słyną od wieków.
Ustrój wsi dostosowano do charakteru gospodarki pasterskiej, prowadzonej przez ludność napływającą wzdłuż grzbietu karpackiego i zamieszkującą kolejne połacie Beskidów. Wędrując ze swymi trzodami grzbietem Karpat, ludność wołoska przechodziła stopniowo z koczowniczo-pasterskiego trybu życia w osiadły. Osady zakładane na prawie wołoskim (iure valachico) oparte były na hodowli bydła, owiec, koni, a także w pewnym stopniu na produkcji rolnej. Osadnicy zwolnieni byli od płacenia czynszu od ziemi, od pracy folwarcznej, a opłaty sprowadzały się do daniny baraniej w naturze, tzw. strungi (raz na rok oddawano co 20 owcę).
Migracje wołoskie przeszły przez ziemie polskie kilkoma falami i trwały od XV do XVII w. Przyczyniły się do ostatecznego zasiedlenia Beskidów. W r. 1581 odnotowano, iż wieś należała do Przecława Pieniążka i składała się z łanu sołtysiego, 5 dworzyszcz wołoskich i 2 komorników bez bydła. W 1889 odnotowywano we wsi 142 domy i 6 na obszarze dworskim, należącym wówczas do Edwarda Miłkowskiego. Owczary liczyły wówczas 914 mieszkańców, wśród których było 93 rzymskich katolików, 800 grekokatolików i 21 izraelitów. Zamieszkujący wieś ruscy górale należeli do grupy etnograficznej Łemków.
Cmentarz wojskowy, na którym spoczywają żołnierze austriaccy i rosyjscy, przypomina o walkach, które toczyły się tu w czasie I wojny światowej. Naprzeciw cmentarza parafialnego pochowani są również Czesi, rozstrzelani za zdradę i próbę przejścia do Rosjan, oraz Żydzi.
Najcenniejszym zabytkiem zasługującym na uwagę jest drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Bogurodzicy, wybudowana w 1653 roku. Zaliczana jest do najstarszych na terenie Beskidu Niskiego obiektów typu zachodniołemkowskiego. Dziś jest to kościół filialny parafii Sękowa. Wartość tej cerkwi współtworzą jej indywidualne walory artystyczne, zespolenie z przyrodą i krajobrazem, historia i symboliczne znaczenie dla tożsamości miejsca.
Джерело:
Owczary – Wieś w dolinie potoku Siary założona w XIV w. Cerkiew pw. Opieki Najświętszej Marii Panny pochodzi z 1653 r. i w swej historii była kilkakrotnie remontowana i przebudowywana. Jest ona drewniana, jednonawowa, konstrukcji zrębowej, z wieżą konstrukcji słupowej. Dach kryty gontem. Ikonostas z XVII-XVIII wieku, polichromia z 1938 roku.
Джерело:
Rychvavt [Ru] Rychwald / Owczary [Polish]
Gorlice District, present day SE Poland
Lemko Surnames cited by Krasovs'kyj from 1787 Austrian Cadastral Records
Astrab
Bieguniak / Bigunjak (5 families)
Warcholik / Varkholyk (2 families)
Wasiwczyk / Vasivchyk
Wojcik / Woycik / Vojtsyk
Halas / Chalas / Galas
Halczak / Chalczak / Alczak / Hal'chak
Garanik / Garanyk
Garan / Garen / Garan' (2 families)
Giebusza / Gebusha (2 families)
Herczko / Herchko
Grega (3 familiess)
Dziomik / Dz'omyk
Dokla / Doklja (2 families)
Duplak / Dupljak
Zidiak / Zhidjak
Zanowlak / Zanowiak / Zanovljak (3 families)
Zmatyczek / Zmaciczek / Zmatychok
Kowal / Koval (3 families)
Kiolbasik / Kovbasyk (3 families)
Kormosz / Kormosh
Kostyk / Koscik (2 families)
Kulik / Kulig / Kulyk
Lepak
Leptak (3 families)
Lipian / Lyp'jan
Lesny / Lisnyj
Mizgala / Myzgala (2 families)
Michalak / Mykhaljak
Monicz / Monych
Olejar / Olear / Olejarz (2 families)
Piechowicz / Pekhovych
Pecylak / Petsyljak (4 families)
Pisarczyk / Pysarchyk (2 families)
Romanczak / Romanchak
Ropicki / Ropyts'kyj
Serbalik / Serbalyk (3 families)
Stanczak / Stanchak (3 families)
Fendas / Fendas
Charczak / Kharchak / Harchak
Chudoba / Chodoba / Hudoba / Khudoba
Cecila / Tsetsyla / Cicila
Cyplar / Tspljar (3 families)
Czwanio / Chvan'o (3 families)
Czeberenczak / Cheberenchak (2 families)
Czepera / Czapera / Chepera
Czarnonoga / Chornonoga (2 families)
Szewczyk / Szewczik / Shevchyk
Jurkowski / Jurkovs'kyj (2 families)
Juszczak / Jushchak
Parish Data: [from Blazejowskyj and Iwanusiw]
The church was «Patronage of the Blessed Virgin Mary» [1635] [still standing]
The wooden church was renovated in 1911. The church, with 3 banjas and belltower has been recently restored but stands unused [not accurate – see additional info below]. Rychwald was founded by German immigrants in the 13th century and the name is of Germanic origin.
In 1785 the village lands comprised 21.28 sq km. There were 510 Greek Catholics 40 Roman Catholics and 7 Jews
1840 – 935 Greek Catholics
1859 – 736 Greek Catholics
1879 – 790 Greek Catholics
1899 – 1056 Greek Catholics
1926 – 1150 Greek Catholics
1936 – 1050 Greek Catholics
In 1936 there were 33 Roman Catholics and 3 Jews
The village was incorporated in to the Lemko Apostolic Administration in 1934
This church may be the oldest wooden Greek Catholic church in Poland. It has been the subject of a Polish stamp, and there is a book published in Poland about the icon collection in the church. It has a superb interior… The church is used as a Roman Catholic chapel now, but the Lemkos in the village also use it. The original bells disappeared during World War II. The story goes that there were two bells, and one of the villagers associated with the church buried one to protect it from the Germans. They left one hanging to satisfy the Germans, who indeed took it. Unfortunately, the man who buried the first bell died during the war, so up until 1987, there was no bell. When the story about the Rychwald bell tower was relayed by cousins still residing in the village to a Lemko-American, he decided to donate the money for a new bell, and the cousins undertook the very laborious process of obtaining the necessary permits. First, the village priest (a Roman Catholic, resident in another town) had to agree. Then the Roman Catholic Bishop of Nowy Sacz Province. Then the Communist authorities. When all these permits were obtained, the cousins went to the bell foundry in Rzeszow to get a date for the casting and to find out what materials were needed. Then they went from pillar to post (including all the way to the north of Poland for some of the metals)to obtain the materials to bring to the foundry… Nothing was easy in the old Poland. The materials were presented to the foundry, the bell was cast, and it was installed at a high mass in 1987. The bell is named «St. Michael», and is engraved «to the memory of Harry and Alexandra Metrinko».
Джерело:
Список літератури – на сайті «».